Een bedrijf overnemen als startende ondernemer: hoe werkt dat?

Een bedrijf beginnen kan op verschillende manieren. Je kunt helemaal vanaf nul starten, maar je kunt ook een bestaand bedrijf overnemen. Dat laatste heeft voordelen: er is al een klantenkring, een gevestigde naam en vaak een lopende omzet. Maar hoe pak je dat aan? Waar moet je op letten? En in welke situaties is een bedrijfsovername interessant?

Leestijd: ongeveer 6 minuten.

Wat is een bedrijfsovername?

Bij een bedrijfsovername koopt een ondernemer, deels of volledig, een bestaand bedrijf. Dit kan verschillende voordelen hebben. Zo helpt een overname om marktaandeel te vergroten, risico’s te spreiden en toegang te krijgen tot nieuwe technologieën. Soms is het eenvoudiger om een bestaand bedrijf voort te zetten dan een volledig nieuwe onderneming vanaf de grond op te bouwen. Een groot voordeel is dat je direct beschikt over een klantenbestand, lopende contracten en operationele processen. Dit bespaart veel tijd en geeft je een vliegende start. Toch brengt een bedrijfsovername ook risico’s met zich mee. Grondig onderzoek naar de financiële situatie, bedrijfscultuur en marktpositie van het bedrijf dat je wilt overnemen is essentieel.

Waarom een bedrijf overnemen?

Een bestaand bedrijf overnemen heeft verschillende voordelen. Je hoeft niet helemaal vanaf de grond een onderneming op te bouwen en kunt direct starten met een product of dienst die zich al bewezen heeft. Daarnaast zijn er meestal bestaande klanten, leveranciers en processen. Dit kan veel tijd en moeite besparen.

Een bedrijfsovername is vooral interessant als je:

• Snel aan de slag wilt zonder een volledig nieuw bedrijf op te zetten.
• Niet vanaf nul een klantenkring wilt opbouwen.
• In een branche wilt werken waarin ervaring en een reputatie belangrijk zijn.
• Toegang wilt hebben tot bestaande contracten, vergunningen of locaties.

Wat komt er bij een bedrijfsovername kijken?

Een bedrijf overnemen is niet iets wat je in een paar dagen regelt. Het is belangrijk om de kansen en risico’s goed in kaart te brengen. Dit zijn de belangrijkste stappen:

1. Een geschikt bedrijf vinden

Je kunt op verschillende manieren een bedrijf vinden om over te nemen. Denk aan netwerken, brancheverenigingen en online platforms voor bedrijfsovernames. Ook kun je bij de Kamer van Koophandel en gespecialiseerde adviseurs terecht voor hulp bij het vinden van een overnamekandidaat.

2. Onderzoek doen (due diligence)

Zodra je een interessant bedrijf hebt gevonden, is het tijd om diepgaand onderzoek te doen. Dit heet ‘due diligence’ en hierbij kijk je onder andere naar:

• Financiële situatie: zijn er schulden of lopende verplichtingen?
• Klantenbestand: blijven klanten loyaal of zijn er veel wisselingen?
• Leveranciers en contracten: lopen er langlopende contracten die nadelig kunnen zijn?
• Personeel: zijn er medewerkers en blijven ze na de overname?
• Reputatie: hoe staat het bedrijf bekend in de markt?

3. De waarde bepalen

Hoeveel is het bedrijf waard? Dit is een cruciale vraag. Er zijn verschillende methoden om de waarde te berekenen, zoals de winstmethode, de omzetmethode of de intrinsieke waarde methode. Vaak is het verstandig een specialist zoals een accountant of bedrijfsovername-adviseur in te schakelen om een goede inschatting te maken.

4. Financiering regelen

Het financieren van een overname kan op verschillende manieren. Banken verstrekken vaak krediet als het over te nemen bedrijf financieel gezond is en een bewezen trackrecord heeft. Ook investeerders kunnen een rol spelen, net als een verkoperslening, waarbij de verkoper een deel van de overnameprijs financiert. Er zijn verschillende manieren om de overname te financieren:

• Eigen vermogen: als je zelf spaargeld hebt, kun je dit gebruiken.
• Banklening: banken verstrekken leningen voor overnames, mits er een goed plan ligt.
• Investeerders: een externe investeerder kan helpen met financiering.
• Overname door betaling in termijnen: soms kan de vorige eigenaar akkoord gaan met betaling in delen.

5. De overnameovereenkomst sluiten

Wanneer alles duidelijk is en de financiering rond is, wordt de overnameovereenkomst opgesteld. Hierin staan afspraken over de koopprijs, de overnamedatum en eventuele garanties. Een jurist of notaris kan helpen om het contract juridisch goed dicht te timmeren.

Voorbeelden van situaties waarin een overname slim is

Een bedrijfsovername is niet voor iedereen de beste keuze, maar in sommige situaties kan het extra interessant zijn. Een paar voorbeelden:

1. Overname van een familiebedrijf

Veel familiebedrijven zoeken een opvolger als de eigenaar met pensioen gaat. Dit kan een mooie kans zijn als je al in de branche werkt of een band hebt met het bedrijf.

2. Doorstart van een failliet bedrijf

Soms kun je een failliet bedrijf overnemen tegen een lage prijs. Dit brengt risico’s met zich mee, maar kan ook een kans zijn als je denkt het bedrijf weer winstgevend te maken.

3. Overname van een franchisefiliaal

Veel franchiseketens zoals McDonald’s of Albert Heijn bieden bestaande vestigingen ter overname aan. Dit kan een stabiele start zijn omdat het merk al bekend is en er ondersteuning is vanuit de franchisegever.

Waar moet je extra op letten?

Een bedrijfsovername kan aantrekkelijk zijn, maar kent ook valkuilen. Let vooral op:

• Verborgen gebreken: zijn er problemen met klanten, leveranciers of financiën die niet direct zichtbaar zijn?
• Overdraagbaarheid van klanten: blijven klanten loyaal als de eigenaar verandert?
• Personeelsverplichtingen: als je personeel overneemt, moet je rekening houden met lopende contracten en cao-afspraken.
• Vergunningen en regelgeving: controleer of vergunningen overdraagbaar zijn en of het bedrijf aan alle eisen voldoet.

Een bedrijfsovername kan een slimme manier zijn om als ondernemer te starten, mits je goed onderzoek doet en alle risico’s in kaart brengt. Het biedt voordelen zoals een bestaande klantenkring en bewezen concept, maar vereist ook zorgvuldige planning en financiering.