Werken aan duurzaam zelfstandig ondernemerschap

Zelfstandige ondernemers zonder personeel spelen een cruciale rol in onze economie. De Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) heeft een manifest opgesteld met hun visie en oplossingen voor een gezonde en eerlijke arbeidsmarkt. Dit manifest biedt politieke partijen concrete suggesties voor beleid dat aansluit bij de realiteit van meer dan 110.000 zelfstandigen in Nederland.

De veranderende werkvloer

De afgelopen decennia is de arbeidsmarkt ingrijpend veranderd. De beroepsbevolking is beter opgeleid en zelfbewuster geworden. De globalisering en technologische vooruitgang hebben de manier van werken en samenwerken vernieuwd. Daarnaast spelen maatschappelijke thema’s zoals mantelzorg en een diversiteit aan levensstijlen een grote rol in hoe we naar werk kijken.

Steeds meer mensen kiezen ervoor om zelfstandig te ondernemen. Voor sommigen biedt dit de uitdaging en vrijheid die ze zoeken, terwijl anderen het doen uit onvrede met hun rol als werknemer. In deze discussies over de arbeidsmarkt wordt vaak te weinig rekening gehouden met de huidige behoeften en realiteit van werkenden.

De visie van VZN

VZN pleit voor een betere erkenning van de keuzes die werkenden en bedrijven maken. Dit vraagt om aanpassingen in wetgeving, regelgeving en sociale zekerheid, zodat er een nieuw evenwicht ontstaat tussen werkgevers en werkenden. Zelfstandigen hebben behoefte aan ruimte voor hun ondernemerschap gecombineerd met een basisniveau van bestaanszekerheid.

Een moderne arbeidsmarkt zou moeten voorzien in faciliteiten die passen bij alle verschillende soorten werkenden. Dit zou een sociaal zekerheidsstelsel moeten omvatten waarin iedereen past en dat bijdraagt aan een gezonde economie.

Duidelijke criteria voor zelfstandig ondernemerschap

VZN stelt voor om heldere en meetbare criteria te formuleren voor zelfstandig ondernemerschap. Dit helpt bij voorlichting, ontwikkeling en beoordeling, en zorgt ervoor dat niet iedereen automatisch als zzp’er wordt gezien. Dit leidt tot bewustere keuzes en een betere bescherming tegen schijnzelfstandigheid.

Zelfstandig ondernemers moeten voldoen aan criteria zoals onafhankelijkheid en zelfredzaamheid, ondernemersverantwoordelijkheid, en het opbouwen van een bedrijfsbuffer. Deze criteria zorgen voor duidelijkheid en helpen bij een effectieve handhaving van de regels.

Het belang van een bedrijfsbuffer

Een bedrijfsbuffer is essentieel voor zelfstandigen om onverwachte sociale en ondernemersrisico’s op te vangen. Dit betekent dat een deel van de winst opzij wordt gezet op een aparte rekening om het bedrijf draaiende te houden in tijden van tegenslag. Dit vermogen kan ook worden gebruikt voor opleidingen, verzekeringen en andere noodzakelijke voorzieningen.

VZN pleit ervoor dat zelfstandigen met een bedrijfsbuffer aanspraak kunnen maken op fiscale regelingen die ondernemerschap stimuleren. Dit vergroot de zelfredzaamheid en vermindert de afhankelijkheid van sociale voorzieningen.

Sociale zekerheid voor zelfstandigen

Naast een bedrijfsbuffer zijn er risico’s die niet individueel te dragen zijn, zoals langdurige arbeidsongeschiktheid en langdurige werkloosheid. Voor deze risico’s stelt VZN voor om collectieve voorzieningen zoals een verplichte basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid in te voeren. Dit zorgt voor een gelijk speelveld met andere werkenden en biedt zelfstandigen een noodzakelijke vangnet.

Ontwikkeling van ondernemersvaardigheden

Om succesvol te ondernemen, moeten zelfstandigen goed voorbereid zijn en hun ondernemersvaardigheden ontwikkelen. VZN ziet een belangrijke rol voor beroeps- en brancheorganisaties in het bieden van voorlichting, ondersteuning en advies. Daarnaast kunnen opleidingsinstituten, de Kamer van Koophandel en regionale werkcentra bijdragen door ondernemerschap te integreren in onderwijsprogramma’s en maatwerkondersteuning aan te bieden.

Betere representatie van zelfstandigen

Zelfstandige ondernemers moeten beter vertegenwoordigd zijn in maatschappelijke overlegorganen. Hoewel er al stappen zijn gezet, zoals de toekenning van zetels in de SER aan vertegenwoordigers van zelfstandigen, blijft er ruimte voor verbetering. Zelfstandigen moeten actief betrokken worden bij het opstellen van rapporten en adviezen die hun werk en inkomen beïnvloeden.

Conclusie

Met dit manifest wil VZN bijdragen aan het debat over de hervorming van de arbeidsmarkt en economie. Het doel is om samen met werkgevers, vakbonden en zelfstandigenorganisaties oplossingen te vinden voor de uitdagingen van deze tijd. Alleen door gezamenlijk actie te ondernemen, kunnen we een robuuste economie creëren met ruimte en zekerheid voor zelfstandige ondernemers.